De stooklijn
Wat is een stooklijn?
Warmtepompen en moderne gas ketels werken anders dan de oude CV-ketel. Vroeger werd de ketel gestuurd door de kamerthermostaat. Was het in de kamer kouder dan de gewenste temperatuur sloeg de ketel aan brandde net zolang door totdat de ingestelde aanvoertempratuur werd bereikt (vaak 90 graden). Dan sloeg de ketel af en net zo lang telkens weer aan totdat in de ruimte waar de thermostaat stond de ingestelde temperatuur (vaak 20 graden) was bereikt. Daarbij maakt het niet uit hoe warm het buiten was.
Moderne ketels en warmtepompen besparen enorm veel energie en zorgen voor veel gelijkmatiger (en dus comfortabelere) verwarming door te verwarmen middels een ‘stooklijn’. Als het buiten 15 graden boven nul is kan je met veel lagere aanvoertemperaturen de ingestelde kamertemperatuur halen dan wanneer het buiten 15 graden vriest. De stooklijn is de lijn van de grafiek van de buitentemperatuur en de aanvoertemperatuur van het systeem. De aanvoertemperatuur - en of de verwarming uberhaupt aanslaat - wordt in eerste instantie bepaald door de buitentemperatuur.
Heb je met een goede stooklijn geen thermostaten meer nodig?
In een ideale situatie zou de stooklijn ervoor zorgen dat onder alle omstandigheden, met alle radiatoren en vloerverwarmingen open, exact de gewenste binnentemperatuur worden bereikt. Dit is natuurlijk nooit exact het geval. Daarom zijn er 2 systemen om invloed te hebben op de temperatuur in de kamer: de ‘naregeling’ van radiatoren en vloerverwarming en de ‘ruimte-invloed’ die afhankelijk is van de temperatuur in de kamer waar de thermostaat hangt.
Naregeling gaat vaak via thermostaatkranen op radiatoren. Het werkt heel simpel; is de ingestelde temperatuur bereikt dan zorgt de thermostaatkraan dat er geen water meer door de radiatoren stroomt. Het kan dan nooit te warm worden. Bij zoneregeling gebeurt eigenlijk hetzelfde maar dan voor een hele zone (één of meerdere ruimten). Dan wordt door een regeleenheid een regelklep dichtgezet waardoor alle radiatoren en vloerverwarmingen in die zone geen warm water meer kunnen krijgen.
Ruimte-invloed (of ruimtecompensatie) werkt iets anders. Daarmee sluit je de waterstroom niet af maar verander je de stooklijn. Een verschil tussen de gewenste temperatuur van de kamer en de werkelijke temperatuur van de kamer zorgt ervoor dat de stooklijn wordt opgeschoven. Hoeveel die wordt opgeschoven kan je op de warmtepomp instellen. Standaard staat die (conform adviesinstellingen van Nefit Bosch) op 1 graad (1k). Bij een goed ingestelde stooklijn zal dit vaak voldoende zijn. Zou je de kamerinvloed op bijvoorbeeld 10 graden (10K) zetten dan vliegt de stooklijn alle kanten op. Gevolg zijn hoge energiekosten en oncomfortabele verwarming. Het zal vaak te heet en te koud zijn omdat de temperatuur van het aangevoerde water bijna uitsluitend afhankelijk is van of op dát specifieke moment toevallig de ingestelde temperatuur net wel of net niet is bereikt.
Hoe staat de stooklijn standaard ingesteld?
Wij volgen de adviesinstellingen van Nefit Bosch. Hierbij zijn de instellingen afhankelijk van een aantal zaken. Allereerst is het belangrijk om te weten of met vloerverwarming of per radiator wordt verwarmd. Dit is bij installatie reeds ingesteld en dit resulteert in deze karakteristieken. Ook is het voor de stooklijn belangrijk of het een nieuwbouwwoning is of een wat oudere. Als laatste is van belang of er sprake is van een volledige (zone)naregeling waarbij het systeem werkt zonder kamerinvloed (ruimtethermostaat hangt dan naast de ketel) werkt.
Kan ik zelf mijn instellingen zien en wijzigen?
In een veel gevallen zal de woning met de standaardinstellingen Bosch Compress 3400i Hybride of de standaardinstellingen Bosch Compress 3400i All Electric vanaf het begin een comfortabele verwarming geven. Dat wil overigens niet altijd zeggen dat de stooklijn goed staat ingesteld! Het kan immers zijn dat de stooklijn bij een zuinigere afstelling nog steeds de gewenste temperatuur kan halen. Dan kan er dus energie bespaard worden zonder dat er comfort wordt ingeleverd. Hoe lager de aanvoertemperatuur; hoe minder energieverbruik is bij iedere warmtepomp sterk van toepassing.
Als de stooklijn te zuinig staat ingesteld zal de gewenste temperatuur niet worden bereikt.
Ook hebben alle moderne systemen mogelijkheden om te voorkomen dat warmtepompen of ketels aanslaan op momenten dat je dat niet wil. Als het tijdens een zomernacht toevallig een keer net afkoelt tot 14 graden en om de hitte uit het huis te krijgen stond een raam open wil je niet dat de warmtepomp begint te verwarmen. Hoe uw warmtepomp staat ingesteld kunt u vinden in het service menu op uw warmtepomp (menuknop 8 seconden ingedrukt houden). Hoe dit moet worden ingesteld en standaard staat ingesteld kunt u vinden in standaardinstellingen Bosch Compress 3400i Hybride of de standaardinstellingen Bosch Compress 3400i All Electric.
Hoe u zelf de stooklijn kan veranderen vind u op de pagina zelf de stooklijn instellen